فضيلت و اعمال اولين شب ماه رجب (ليلة الرّغائب)
تاریخ انتشار: ۱۰ فروردین ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۲۷۵۵۶۵۳
خبرگزاري آريا- ماه رجب فصل روييدن جوانههاي عاشقانه زيستن و ماه شستوشوي دل و جان از زنگارهاي گناه و غفلت و آماده شدن براي ورود به ضيافتالله اعظم است.
به گزارش خبرگزاري آريا،کساني که دل در گرو محبت خدا نهادهاند، لحظهشماري ميکنند تا با ورود به ماه رجب و بهرهمندي از برکات آن، به درک فيوضات ماه عظيم شعبان موفق شوند و پس از آن بتوانند مدال لياقت ورود به ضيافت الهي در ماه رمضان را دريافت کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
رعايتکنندگان حرمت ماه رجب و عاملان به اعمال آن را «رجبيون» مينامند. همانا که در قيامت فرشتهاي ندا ميدهد: «أين الرجبيون» کجايند افرادي که ماه رجب را محترم شمرده و اعمالي از آن را انجام دادهاند.
اعمال مشترک اين ماه
تعداد اين اعمالي که مخصوص روز معيني نيست، بلکه در تمام ماه انجام ميشود، زياد است از جمله:
در تمام ماه رجب، اين دعا را بخواند: يا مَنْ يَمْلِکُ حَوآئِجَ السّآئِلينَ، ويَعْلَمُ ضَميرَ الصّامِتينَ، لِکُلِّ مَسْئَلَة؛ اي که مالک حاجات خواستاراني و اي که نهاد خاموشان داني براي هر خواستهاي، مِنْکَ سَمْعٌ حاضِرٌ وَجَوابٌ عَتيدٌ. اللّهُمَّ وَمَواعيدُکَ الصّادِقَةُ واَياديکَ الفاضِلَةُ؛ از جانب تو گوشي شنوا و پاسخي آماده است خدايا به حق وعدههاي راستت و نعمتهاي بسيار، وَ رَحْمَتُکَ الواسِعَةُ فَاَسْئَلُکَ اَنْ تُصَلِّيَ عَلي مُحَمَّد وَآلِ محمد؛ و رحمت وسيعت از تو خواهم که درود فرستي بر محمّد و آل محمد، واَنْ تَقْضِيَ حَوائِجي لِلدُّنْيا وَالاْخِرَةِ، اِنَّکَ عَلي کُلِّ شَيْء قَديرٌ؛ و حوايج دنيا و آخرتم را برآوري که به راستي تو بر هر چيز توانايي.
همچنين رسول خدا (ص) فرمودهاند: هر کس در ماه رجب 100 مرتبه بگويد «أَسْتَغْفِرُ اللّهَ الَّذِي لا إلهَ إِلاّ هُوَ، وَحْدَهُ لا شَرِيکَ لَهُ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ» و در پايان صدقهاي بدهد، خداوند کارش را به رحمت و مغفرت پايان دهد و هر کس 400 مرتبه آن را بگويد فضيلت شهيدان را دارد.
همچنين ايشان فرمودند: کسي که در ماه رجب هزار مرتبه «لا اِلهَ اِلاَّ اللّه» بگويد، خداوند براي او حسنات فراواني مينويسد.
در روايتي آمده است: «هر کس در ماه رجب، در وقت صبح، 70 مرتبه و شبانگاه نيز 70 مرتبه بگويد اَسْتَغْفِرُ اللّهَ وَ أَتُوبُ اِلَيْهِ و پس از آن، دستها را بلند کند و بگويد أَللّهُمَّ اغْفِرْ لي وَ تُبْ عَلَيَّ اگر در همان ماه رجب بميرد، خداوند از او راضي خواهد بود...».
در طول اين ماه هزار مرتبه بگويد «اَسْتَغْفِرُ اللّهَ ذَاالْجَلالِ وَ الاْکْرامِ مِنْ جَميعِ الذُّنُوبِ وَالاْثامِ» تا خداوند رحمان وي را بيامرزد.
«سيّد بن طاووس» در «اقبال» فضيلت فراواني براي خواندن سوره «قل هو الله احد» در ماه رجب نقل کرده است. از جمله از رسول خدا (ص) روايت کرده است که هر کس با نيت پاک در ماه رجب، 10 هزار مرتبه سوره «قل هو الله احد» را بخواند، وارد عرصه قيامت شود در حالي که از گناه پاک باشد مانند روزي که از مادر متولد شده است و 70 فرشته به استقبال او ميآيند و به وي بشارت بهشت را ميدهند.
همچنين آن حضرت براي هزار بار خواندن سوره «قل هو الله احد» در اين ماه و حتي 100 بار نيز پاداش زيادي ذکر کرد.
در روايتي از رسول خدا (ص) نقل شده است که آن حضرت فرمود: «هر کس يک روز از ماه رجب را روزه بدارد و چهار رکعت نماز بگزارد (هر دو رکعت با يک سلام) و در رکعت اول 100 مرتبه «آيةالکرسي» بخواند و در رکعت دوم 200 مرتبه «قل هو الله احد»، پيش از مردن جاي خود را در بهشت ميبيند و يا ديگري جاي او را ببيند (و براي او توصيف کند).
ليلة الرّغائب
اولين شب جمعه ماه رجب را «ليلة الرّغائب» گويند. رسول خدا (ص) در روايتي که فضيلت ماه رجب را بيان ميکرد، فرمودند: «از اولين شب جمعه ماه رجب غافل نشويد که فرشتگان آن را «ليلة الرغائب» ناميدند.»
آنگاه رسول خدا (ص) اعمالي را براي آن شب به اين کيفيت بيان فرمود: «روز پنجشنبه اول ماه را روزه ميگيري. چون شب جمعه فرا رسيد، ميان نماز مغرب و عشاء 12 رکعت نماز ميگزاري (هر دو رکعت به يک سلام) و در هر رکعت از آن، يک مرتبه سوره «حمد» و سه مرتبه «إنا انزلناه» و 12 مرتبه «قل هو الله احد» را ميخواني. پس از اتمام نماز 70 مرتبه ميگويي: أللّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّد النَّبِيِّ الاُْمِّيِّ وَ عَلي آلِهِ آنگاه به سجده ميروي و 70 بار ميگويي: «سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ» سپس سر از سجده برميداري و 70 بار ميگويي: «رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ، إِنَّکَ أنْتَ العَلِيُّ الاْعْظَمُ» بار ديگر نيز به سجده ميروي و 70 مرتبه ميگويي: «سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ» آنگاه حاجت خود را ميطلبي که انشاءالله برآورده خواهد شد.
رسول خدا (ص) در فضيلت اين اعمال فرمود: «کسي که چنين نمازي را بخواند، خداوند همه گناهانش را بيامرزد...»
عمره رجبيه
انجام «عمره» در ماه رجب فضيلت فراوان دارد. طبق روايات اهل بيت (ع) «عمره» در ماه رجب فضيلتي همرديف حج (تمتع) دارد.
در روايتي از امام صادق (ع) آمده است: «اَفْضَلُ الْعُمْرَةِ، عُمْرَةُ رَجَب؛ با فضيلتترين عمره، عمره در ماه رجب است.»
شب اول ماه
انجام اعمالي در اين شب با ارزش، مورد سفارش است.
اول: از رسول خدا (ص) نقل شده است که به هنگام رويت هلال ماه رجب، اين دعا را ميخواند: اَللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَيْنا بِالاَْمْنِ وَ الاْيمانِ، وَ السَّلامَةِ وَ الاِْسْلامِ، رَبّي وَ رَبُّکَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ؛ خدايا اين ماه را بر ما نو کن به امنيت و ايمان و سلامت و دين اسلام پروردگار من و پروردگار تو (اي ماه) خداي عزوجل است.
همچنين از آن حضرت نقل شده است که وقتي هلال ماه رجب را ميديد، ميفرمودند: اَللّهُمَّ بارِکْ لَنا في رَجَب وَ شَعْبانَ، وَ بَلِّغْنا شَهْرَ رَمَضانَ، وَ اَعِنّا عَلَي الصِّيامِ وَ الْقِيامِ، وَ حِفْظِ اللِّسانِ، وَ غَضِّ الْبَصَرِ، وَ لا تَجْعَلْ حَظَّنا مِنْهُ الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ؛ خدايا برکت ده بر ما در ماه رجب و شعبان و ما را به ماه رمضان برسان و کمکمان ده براي گرفتن روزه و شب زندهداري و نگهداري زبان و پوشيدن چشم و بهره ما را از آن ماه تنها گرسنگي و تشنگي قرار مده.
دوم: غسل کردن؛ مرحوم «سيّد بن طاووس» ميگويد در کتب «عبادات» روايتي از رسول خدا (ص) يافتم که آن حضرت فرمود: «هر کس درک کند ماه رجب را و در اول، وسط و آخر آن، غسل کند همانند روزي که از مادر متولد شده، از گناهان خارج گردد (و پاک شود.»)
سوم: زيارت امام حسين (ع) در اين شب فضيلت بسيار دارد.
چهارم: بعد از نماز مغرب، 20 رکعت نماز بخواند (هر دو رکعت به يک سلام) و در هر رکعت يکبار سوره «حمد» و يکبار سوره «توحيد» بخواند. رسول خدا (ص) در پاداش اين عمل فرمود: هر کس چنين کند، به خدا سوگند خودش، خانوادهاش، مالش و فرزندانش محفوظ بمانند و از عذاب قبر پناه داده شود ... و در قيامت به سرعت از صراط بگذرد.
پنجم: بعد از نماز عشاء، دو رکعت نماز بهجا آورد، در رکعت اول «حمد» و «الم نشرح» را يک مرتبه و سوره «قل هو الله احد» را سه مرتبه بخواند و در رکعت دوم، سورههاي «حمد»، «اَلَم نشرح»، «قل هو الله احد» و «معوّذتين» (سورههاي ناس و فلق) را يکبار بخواند و پس از سلام 30 مرتبه بگويد: «لا اله الاّ الله» و 30 مرتبه «صلوات» بفرستد.
رسول خدا (ص) فرمود: کسي که اين عمل را انجام دهد، خداوند گناهانش را ميآمرزد و از گناه پاک ميشود.
ششم: 30 رکعت نماز بخواند (هر دو رکعت به يک سلام) در هر رکعت يک مرتبه «حمد» و يک مرتبه «قل يا ايّها الکافرون» و سه مرتبه «قل هو الله احد» را بخواند. در روايتي رسول خدا (ص) فرمود: هر مرد و زن مومني چنين کند، خداوند تمام گناهان کوچک و بزرگ وي را ميآمرزد و تا سال بعد، خداوند نامش را در فهرست «نمازگزاران» مينويسد و از نفاق پاک ميشود.
هفتم: احياي شب اول ماه؛ «شيخ طوسي» در «مصباح المتهجّد» از امام صادق (ع) از جدش از اميرمؤمنان علي (ع) نقل کرده است که آن حضرت دوست داشت که در چهار شب از شبهاي سال، فارغ از هر چيز، به عبادت بپردازد. شب اول ماه رجب، شب نيمه شعبان، شب عيد فطر و شب عيد قربان.
در حديثي ديگر، از امام صادق (ع) نقل شده است که: «تا ميتواني بر احياي شبهاي عيد فطر، عيد قربان و... شب اول رجب مراقبت کن.»
هشتم: خواندن دعايي که از امام جواد (ع) نقل شده است که فرمود: مستحب است انسان، در شب اول رجب، با اين کلمات، دعا کند: اَللّهُمَّ اِنّي اَسْئَلُکَ بِاَنَّکَ مَليکٌ، وَاَنَّکَ عَلي کُلِّ شَيْء مُقْتَدِرٌ، وَاَنَّکَ ما تَشآءُ مِنْ أَمْر يَکُونَ، خدايا از تو خواهم بهواسطه آنکه تو فرمانروايي و تو بر هر چيز توانايي و تو هر کاري را بخواهي ميشود.
اَللّهُمَّ اِنّي اَتَوَجَّهُ اِلَيْکَ بِنَبِيِّکَ مُحَمَّد نَبِيِّ الرَّحْمَةِ، صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، خدايا من بسويت رو کنم بهوسيله پيامبرت محمد پيامبر رحمت درود تو بر او و آلش.
يا مُحَمَّدُ يا رَسُولَ اللهِ، اِنّي اَتَوَجَّهُ بِکَ اِلَي اللهِ رَبِّکَ وَرَبِّي لِيُنْجِحَ بِکَ طَلِبَتي، اي محمد اي رسول خدا براستي من به تو رو آوردهام براي رفتن به درگاه خدا پروردگار من و تو تا بلکه بوسيله تو حاجت روا گردم...
شب سيزدهم
امام صادق (ع) فرمود: «خداوند به اين امت سه ماه ارزشمند عطا کرد که به امتهاي قبل نداده بود و آن ماهها، رجب، شعبان و ماه رمضان است و سه شب نيز به اين امت عنايت کرد که به امتهاي پيشين نداده بود و آن شبهاي سيزدهم و چهاردهم و پانزدهم ماه است و همچنين سه سوره (بافضيلت و پرمحتوا) به اين امت عطا کرد که به امتهاي سابق نداده بود و آن سورههاي «يس»، «مُلک» و «توحيد» است، از اين رو هر کس که ميان اين سه فضيلت جمع کند، ميان بهترين عطاهاي اين امّت جمع کرده است.»
از امام (ع) سوال شد: «چگونه ميتوان ميان آنها جمع کرد؟»، فرمود: «در ليالي بيض (سه شب مزبور) در اين سه ماه نماز بخواند. به اين نحو که «در شب سيزدهم، دو رکعت نماز بگزارد و در هر رکعتي پس از سوره «حمد» اين سه سوره (يس، ملک و توحيد) را بخواند و در شب چهاردهم، چهار رکعت نماز بگزارد (هر دو رکعت به يک سلام) و در هر رکعتي «حمد» و «يس» و «ملک» و «توحيد» را بخواند و در شب پانزدهم، شش رکعت نماز بگزارد (هر دو رکعت به يک سلام) و همان سورهها را در هر رکعت بخواند».
امام (ع) در فضيلت اين نمازها فرمود: «هر کس چنين کند فضيلت اين سه ماه را به دست آورده و خداوند همه گناهانش را جز شرک ميآمرزد.»
روز سيزدهم ماه
روز سيزدهم ماه رجب مصادف با ولادت اميرالمؤمنين علي (ع) است و اولين روز از ايام البيض است. روزه گرفتن در اين روز، و دو روز بعد، ثواب فراواني دارد و هر کس که بخواهد عمل «امّ داوود» را بجا آورد بايد اين روز را روزه بگيرد.
روز چهاردهم ماه
روزه گرفتن در اين روز پاداش فراواني دارد. در روايتي از رسول خدا (ص) ميخوانيم: «هرکس که روز چهاردهم ماه رجب را روزه بگيرد، خداوند پاداشي به وي عنايت کند که نه چشمي ديده و نه گوشي شنيده و نه بر قلبي خطور کرده باشد...»
شب نيمه ماه
اين شب، شب ارزشمندي است که چند عمل در آن وارد شده است:
اول: غسل
دوم: احياي آن شب به عبادت که فضيلت بسيار دارد
سوم: زيارت امام حسين (ع) که زيارت آن حضرت در شب و روز نيمه رجب مورد تأکيد قرار گرفته است.
چهارم: شش رکعت نماز بگزارد (هر دو رکعت با يک سلام) و در هر رکعتي «حمد» و «يس» و «ملک» و «توحيد» را بخواند.
پنجم: بجا آوردن 30 رکعت نماز که در هر رکعت يک مرتبه «حمد» و 10 مرتبه سوره «توحيد» را بخواند، در روايتي از رسول خدا (ص) پاداش فراواني براي اين نماز ذکر شده است.
ششم: 12 رکعت نماز (هر دو رکعت به يک سلام) و در هر رکعت يک بار «حمد» و يک بار «سوره» را ميخواني و پس از پايان نمازها هر يک از سورههاي «حمد»، «فلق»، «ناس»، «توحيد» و «آية الکرسي» و همچنين سوره «قدر» را چهار مرتبه ميخواني و پس از آن، چهار مرتبه ميگويي: سُبْحانَ اللهِ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ وَ لاَ اِلهَ إِلاَّ اللهُ وَاللهُ اَکْبَر، سپس ميگويي: أللّهُ أللّهُ رَبِّي، لا أُشْرِکُ بِهِ شَيْئاً، ما شاءَ اللهُ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلاَّ بِاللهِ الْعَلِيِّ الْعَظيمِ.
روز نيمه رجب
روز مبارکي که در آن چند عمل وارد شده است:
1- غسل کردن.
2- زيارت امام حسين (ع)؛ در روايتي از محمد بن ابي نصر نقل شده است که از امام رضا (ع) سوال کردم: «در چه ماهي زيارت امام حسين (ع) بهتر است؟» فرمود: «در نيمه رجب و نيمه شعبان».
3- بجا آوردن نماز جناب سلمان (همان گونه که در اعمال روز اوّل ماه رجب گذشت.)
اعمال امّ داوود
از مهمترين اعمال روز نيمه رجب، عمل «امّ داوود» است که به گفته علاّمه مجلسي: «شيخ صدوق»، «شيخ طوسي» و «سيّد بن طاووس» (ره) به سندهاي معتبر آن را نقل کردهاند. اين عمل براي برآمدن حاجات و رفع اندوه و غم، حل مشکلات و دفع ظلم ستمگران بسيار مؤثر است. (و به گفته «علامه مجلسي»، در کتاب «زاد المعاد»، بارها تجربه شده است.)
شب بيست و هفتم ماه رجب (شب مبعث)
شب مبعث از شبهاي مهم سال و بسيار ارزشمند است و اعمالي براي اين شب نقل شده است:
اوّل: غسل کردن در اين شب مستحب است.
دوم: «شيخ طوسي» در کتاب «مصباح المتهجّد» روايتي را از امام جواد (ع) نقل کرده است که آن حضرت فرمود: «در ماه رجب، شبي است که از تمام آنچه که خورشيد بر آن ميتابد بهتر است و آن شب، شب «بيست و هفتم» ماه رجب است که در صبح اين شب، رسول خدا(ص) به رسالت مبعوث گرديد و از شيعيان ما هر کس در آن شب عملي را انجام دهد، پاداش آن به اندازه عمل 60 سال خواهد بود.»
از آن حضرت سوال شد: چه عملي در آن شب بهتر است؟
فرمود: پس از نماز «عشا» وقتي که خوابيدي، پيش از نيمه شب، يا پس از نيمه آن از خواب برميخيزي و 12 رکعت نماز ميخواني، در هر رکعتي، سوره «حمد» و يک سوره از سورههاي کوچک مفصل را ميخواني. آنگاه در هر دو رکعتي که سلام نماز را دادي، مينشيني و هفت مرتبه سوره «حمد» و هفت مرتبه «معوّذتين» (سوره فلق و ناس) و سورههاي «توحيد» و «کافرون» و سوره «قدر» و «آية الکرسي» را هر کدام هفت مرتبه ميخواني. آنگاه هر حاجتي که داري از خداوند طلب کن.
سوم: 12 رکعت نماز است که نحوه آن در اعمال شب نيمه رجب بيان شد.
چهارم: زيارت حضرت اميرمؤمنان علي (ع) در اين شب، از افضل اعمال است. براي آن حضرت، در اين شب سه زيارت نقل شده است.
روز بيست و هفتم ماه
بيست و هفتم رجب، روز مبعث است که روز بسيار شريف و با ارزشي است.
در روايتي از امام صادق (ع) روز مبعث به عنوان شريفترين اعياد ياد شده است. در هر حال بزرگان براي اين روز، اعمالي ذکر کردهاند:
اول: غسل کردن در اين روز مستحب است.
دوم: روزه. اين روز در ميان روزهاي سال يکي از چهار روزي است که روزه گرفتن آن فضيلت بسيار دارد و پاداش فراواني براي آن نقل شده است. در روايتي از امام صادق (ع) ميخوانيم: «هر کس در روز بيست و هفتم رجب روزه بگيرد، خداوند براي او پاداش روزه 70 سال را مينويسد».
سوم: زياد صلوات فرستادن. در روايتي از امام صادق (ع) نقل شده است که: «در اين روز روزه ميگيري و بر محمد و آلش زياد صلوات ميفرستي.»
چهارم: زيارت رسول خدا و امير مؤمنان (عليهما السلام) است.
پنجم: 12 رکعت نماز است. از «ريّان بن صلت» نقل شده است که هنگامي که امام محمد تقي (ع) در بغداد بود، روز نيمه رجب و روز بيست و هفتم رجب را روزه ميگرفت و همه ملازمان و ياران آن حضرت نيز روزه گرفتند. آنگاه به ما فرمودند، 12 رکعت نماز بجا آوريم (هر دو رکعت به يک سلام) که در هر رکعت، «حمد» و «سورهاي» بخوانيم و هنگامي که نمازها به پايان رسيد، هر يک از سورههاي حمد، توحيد و معوّذتين (فلق و ناس) را چهار مرتبه بخوانيم، آنگاه چهار مرتبه گفته شود: لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ واللهُ اَکْبَرُ، وَسُبْحانَ اللهِ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ، وَ لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاَّ بِاللهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ; و چهار مرتبه: اَللهُ اَللهُ رَبِّي لا اُشْرِکُ بِهِ شَيْئاً و چهار مرتبه: لا اُشْرِکُ بِرَبّي اَحَداً.
ششم: 12 رکعت نماز ديگر. «شيخ طوسي» از حسين بن روح (رحمه الله) روايت کرده است که در اين روز 12 رکعت نماز بجا ميآوري و در هر رکعت حمد و هر سورهاي که خواستي ميخواني و پس از هر دو رکعت و سلام نماز، ميخواني: اَلْحَمْدُ للهِِ الَّذي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَداً، وَ لَمْ يَکُنْ لَهُ شَريکٌ في الْمُلْکِ، وَ لَمْ يَکُنْ لَهُ وَلِيٌّ مِنَ الذُّلِّ، وَکَبِّرْهُ تَکْبيراً، يا عُدَّتي في مُدَّتي يا وَليّي في نِعْمَتي، يا غِياثي في رَغْبَتي، يا نَجاحي في حاجَتي ياحافِظي في غَيْبَتي، ياکافِيَّ (کافِيَ) في وَحْدَتي، يااُنْسي في وَحْشَتي اَنْتَ السّاتِرُ عَوْرَتي فَلَکَ الْحَمْدُ، وَ اَنْتَ الْمُقيلُ عَثْرَتي فَلَکَ الْحَمْدُ وَاَنْتَ الْمُنْعِشُ صَرْعَتي فَلَکَ الْحَمْدُ، صَلِّ عَلي مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاسْتُرْ عَوْرَتي، وَ آمِنْ رَوْعَتي، وَ اَقِلْني عَثْرَتي، وَ اصْفَحْ عَنْ جُرْمي، وَتَجاوَزْ عَنْ سَيِّئاتي في اَصْحابِ الْجَنَّةِ، وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذي کانُوا يُوعَدُونَ.
وقتي که نماز و دعا پايان يافت، هر يک از سورههاي حمد، اخلاص، معوّذتين، کافرون، انّاانزلناه و آية الکرسي را هفت مرتبه ميخواني. سپس هفت بار ميگويي: لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ واللهُ اَکْبَرُ، وَسُبْحانَ اللهِ وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاَّ بِاللهِ و آنگاه هفت مرتبه ميگويي: اَللهُ اَللهُ رَبِّي لا اُشْرِکُ بِهِ شَيْئاً. پس از آن، هرچه از خدا ميخواهي طلب نما.
هفتم: دعايي است که وقتي امام موسي بن جعفر (ع) را در روز 27 رجب سال 179 هجري از مدينه به سوي بغداد حرکت دادند، آن را خواند: يا مَنْ اَمَرَ بِالْعَفْوِ وَالتَّجاوُزِ، وَضَمَّنَ نَفْسَهُ الْعَفْوَ وَالتَّجاوُزَ، يا مَنْ عَفي وَتَجاوَزَ، اُعْفُ عَنّي وَتَجاوَزْ يا کَريمُ، اَللّهُمَّ وَقَدْ اَکْدَي الطَّلَبُ، وَاَعْيَتِ الْحيلَةُ وَالْمَذْهَبُ، وَدَرَسَتِ الاْمالُ، وَانْقَطَعَ الرَّجآءُ اِلاَّ مِنْکَ، وَحْدَکَ لا شَريکَ لَکَ...
روز آخر ماه
در اين روز، نماز جناب سلمان را بجا ميآوري. همچنين روزه نيز در اين روز پاداش فراوان دارد، امام رضا (ع) فرمود: «هر کس روز آخر ماه رجب را روزه بگيرد، خداوند گناهانش را ميآمرزد».
منبع: خبرگزاری آریا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۲۷۵۵۶۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
خداوند برای انسانها رستگاری میخواهد
از سلسله جلسات تدبر در سوره «رعد» که از سوی مدرسه دعا و نظامسازی وابسته به مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران برگزار میشود، شب گذشته یکشنبه 16 اردیبهشت در مسجد کوی دانشگاه تهران برگزار شد. طی آن هانی چیتچیان با اشاره به آیات 11 تا 15 این سوره مبارکه، دلایلی متقن در باب ولایت الهی و اینکه تنها ولایت خداوند و هر آن کس که ولایت او از جانب خدا تأیید شده است، وسیلهای برای رستگاری و کمال انسان است، به میان میآورد.
در بخشی از آیه 11 سوره مبارکه «رعد» چنین بیان میشود که «... إِنَّ اللَّهَ لَا یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّیٰ یُغَیِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ...»(یقیناً خدا سرنوشت هیچ ملتی را به سوی بلا، نکبت، شکست و شقاوت تغییر نمیدهد تا آن که آنان آنچه را از صفات خوب و رفتارشایسته و پسندیده در وجودشان قرار دارد به زشتیها و گناه تغییر دهند) از معنای این فراز از آیه مشخص میشود که هر جامعهای سهمی از رشد و هدایت دارند و این امر به شکل پیشفرض برای آنها تعیین شده است به این معنی که خداوند برای همه انسانها با هر ظرفیت و جایگاهی چیزی غیر از فلاح و رستگاری نمیخواهد حال آن که عدهای اصرار به آن دارند تا با تغییر سرنوشت خود آن را به سمت زشتی و شقاوت منحرف ساخته و تغییر دهند.
بر این اساس مبنای آفرینش الهی بر پایه هدایت انسان استوار است و اینگونه نیست که خداوند حتی با لحظهای رها کردن انسان، موجبات لغزش و به ورطه ضلالت و گمراهی افتادن او را فراهم سازد؛ به زبانی عامیانه تنظیمات کارخانهای آفرینش انسان بر مدار هدایت و ارزانی ساختن مواهب و نعمات الهی مقرر شده است و البته چه بسا در طول تاریخ بشریت اقوامی بوده و هستند که درصدد برهم زدن و خراب کردن این قانون الهی بوده و سعی در تغییر آن داشتهاند.
براساس آنچه که قرآن به آن اشاره دارد، چه بسیار اقوامی که سعی در برطرف ساختن زندگی هدایتگر و سعادتمند از خود داشته و راه ضلالت و گمراهی را در پیش کشیدند، همچوم قوم «ثمود»، «اسرائیل» و «لوط» و وقتی صحبت از قوم میشود، یعنی تشکلی که بر انجام کاری و فعلی مشترک اجماع دارند. این تعبیر با عبارت امت که هدف و سرانجامی مشترک را برای خود تعیین کرده و به سمت آن پیش میروند، متفاوت است.
به بخش دیگری از آیه 11 این سوره توجه کنید: «... وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلَا مَرَدَّ لَهُ ۚ وَمَا لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَالٍ ...»(و هنگامی که خدا نسبت به ملتی آسیب و گزند بخواهد [برای آن آسیب و گزند] هیچ راه بازگشتی نیست؛ زیرا برای آنان جز خدا هیچ یاوری نخواهد بود) با دقت در این فراز، متوجه میشویم که حتی اگر قرار باشد بر قومی مورد و پیشامد ناگوار و سوئی وارد شود آن نیز از اراده خداوند ناشی میشود. در نتیجه اینگونه نیست که حتی به فرض قومی راه انحراف و نگونبختی را برای خود انتخاب کرده باشد، خداوند نیز رأی و نظرش بر این باشد، بلکه ممکن است به آن قوم مهلتی برای جبران اشتباه و خطایش را بدهد. این امر از جمله اوصاف صبور و بخشندگی خداوند است و نکته جالب توجه اینکه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان نیز به این امر صحه گذاشته است.
در روایات زیادی از معصوم(ع) این امر نیز مشهود است که خداوند به محض مشاهده ارتکاب بندگان به عمل خیر و صلاح، فوراً به ملائک خود فرمان به ثبت و نگهداری آن را میدهد، حال آن که در مورد انجام عمل ناشایست تعللی در ثبت و ضبط اعمال دارد تا فرد یا قوم مرتکب درصدد جبران برآمده یا از کرده خود پشیمان شوند و توبه کنند.
اما سرآخر همه اینها برای اثبات یک مفهوم راستین و حقیقی است و آن اینکه انسان به غیر از خدا ولی و سرپرستی ندارد و سرپرستی اگر به ابنای بشر در طول تاریخ سپرده شده باشد، تنها آن قسم از آن موجه و قابل قبول است که مورد تأیید و تأکید خداوند قرار گرفته باشد. همچنانکه که ما در مقابل ولایت خیر و حق، ولایت کفر و شرک را نیز داریم و در هر دو جبهه نیز پیروانی وجود دارند، اما تفاوت فاحشی میان آنها قابل مشاهده است.
به آیه 12 سوره «رعد» میرسیم که میفرماید: «هُوَ الَّذِی یُرِیکُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَ طَمَعًا وَیُنْشِئُ السَّحَابَ الثِّقَالَ» و البته بعد هم متوجه آیه 13 میشویم که در آن آمده است: «وَیُسَبِّـحُ الرَّعْدُ بِحَمْدِهِ وَالْمَلَائِکَةُ مِنْ خِیفَتِهِ وَیُرْسِلُ الصَّوَاعِقَ فَیُصِیبُ بِهَا مَنْ یَشَاءُ وَهُمْ یُجَادِلُونَ فِی اللَّهِ وَهُوَ شَدِیدُ الْمِحَالِ» در این دو آیه صحبت از رعد و برق است. منظور از برق همان زخمه نوری است که به واسطه برخورد دو ابر باردار، آسمان را روشن میکند و منظور از رعد نیز صدای نسبتاً مهیبی است که کمی نگرانی و ترس را نیز به دنبال میآورد. اما برای چه این مثال در این بخش از سوره «رعد» آمده است؟
در بخشی از آیه 12 این سوره رعد و برق آسمان مایه ترس و امید ذکر شده است. ترس از این ناحیه که ممکن است خطراتی متوجه انسان یا جنبندگان روی زمین داشته باشد و امید از اینکه به واسطه چنین رویداد طبیعی، شاهد بارش رحمت الهی باشیم که به واسطه آن زمین و هر آنچه در آن است، زنده و بارور میشود. چنین حالتی میان خوف و رجاء برای اثبات این نکته است که ولایت الهی بر این اساس مقرر شده است. این میتواند امری نسبی باشد به این معنا که پذیرفتن ولایت خدا حتماً با سختیها و مرارتهایی همراه است، اما در کنار چنین مفهوم در صورت صبر و مداومت انسان، پذیرش ولایت الله سویههایی به غایت نیک و خوشایند نیز دارد. اتفاقاً براساس آنچه که پیشتر اشاره شد، اراده خدا بر آن است تا انسانها ولو با داشتن لغزش و انحرافاتی به سوی کمال و رستگاری حرکت کنند.
در آیه 13 در کنار صحبت از صدای رعدی که گویی از آن تعبیر همه کائنات به جهت تسبیح خداوند برای ارزانی داشتن همه مواهب و نعمات است، صحبت از صواعق میشود، ارتعاشی برقآسا که اگر با هر جنبندهای از جمله انسان برخورد کند، کار او را یکسره خواهد کرد. مراد از این تشبیه پذیرش ولایت خدا و غیر خداست که با وجود آنکه به فاصلهای بسیار کم از یکدیگر قرار دارند، اما در یکی رحمت و سلامت است و در دیگری فنا و نیستی و در ادامه به این نکته تأکید میشود که با وجود چنین مثال بلیغ و روشنی همچنان جمعی از افراد سر جنگ با خدا و نافرمانی از ولایت الله را دارند.
مورد دیگری که پس از پذیرش ولایت خدا مطرح است و آیه 14 این سوره به آن اشاره دارد، بحث دعوت است که میفرماید: «لَهُ دَعْوَةُ الْحَقِّ ۖ وَالَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ لَا یَسْتَجِیبُونَ لَهُمْ بِشَیْءٍ إِلَّا کَبَاسِطِ کَفَّیْهِ إِلَی الْمَاءِ لِیَبْلُغَ فَاهُ وَمَا هُوَ بِبَالِغِهِ ۚ وَمَا دُعَاءُ الْکَافِرِینَ إِلَّا فِی ضَلَالٍ» دعوت تنها از جانب خداست و هر آن کس که دعوت خدا را لبیک گوید که در امتداد ولایت الهی است، میتواند به فلاح و رستگاری برسد، هر چند که ولایت شیطان و کفر نیز دارای دعوت است و همانطور که به آن اشاره شد، آنها نیز پیروانی دارند، اما نکته جالب توجه اینجاست که ولایت کفر قادر نیست او را به هدفی مشخص و سعادتمند برساند.
وقتی دعوتی صورت میگیرد، چه از جانب حق و چه از جانب کفر، دعایی نیز به وجود میآید که به نوعی اجابت دعوت است. وقتی بنیان ولایت کفر بنیانی سست و بیپایه باشد و دعوت آن نیز با وجود همه زرق و برقش، از وجاهت برخوردار نباشد، لذا دعایی که از سوی پیروانش صورت میگیرد، قادر نخواهد بود او را به سرمنزل مقصود و هدف غایی انسانی یعنی کمال و سعادت رهنمون سازد.